🗒 Zanim przejdziemy do bardziej praktycznych ćwiczeń i informacji jeszcze trochę nauki w relatywnie mało naukowy sposób.
😱 Jak pojawia się stres psychologiczny i jakie są jego fazy i co w ogóle dzieje się z nami:
⚡ Generalnie mamy bodziec i wywołuje on określony rodzaj stresu, czyli w jakiś sposób motywuje nas do określonego działania. Bodziec może być zewnętrzny (zdarzenie) lub wewnętrzny (myśl, plan itp.).
💡 W tej fazie po wystąpieniu bodźca lub stresora następuje mobilizacja organizmu jako całości. Tutaj rozróżnimy na potrzeby niniejszego artykułu:
☑ bodziec jako czynnik prowadzący do pozytywnego stresu np. motywacji do pracy, realizacji pasji itp., oraz
☑ stresor jako czynnik prowadzący do negatywnego stresu np. choroba, śmierć kogoś bliskiego itp.
✒ Ta faza zwana fazą mobilizacji lub alarmową to faza w której następuje wzrost szybkości reakcji i bardziej intensywne zachowanie, skupienie na pracy, próba rozwiązania problemu, poszukiwania informacji itp. itd.
Po początkowym szoku następuje faza przeciwdziałania szokowi czyli przystosowywania się do sytuacji, a więc działania mające na celu realizację zadań albo przeciwdziałanie czy zmianę stresora.
✒ Następna faza to faza rozbrojenia lub odporności lub przystosowania. W literaturze można spotkać różne nazwy. W tej fazie organizm przystosowuje się do obecności stresora i działa adekwatnie.
Jakie może być to działanie:
↘ przystosowanie i realizacja swojej pasji i marzenia; i motywacja do realizacji zadań w nowej pracy, podjęcie nowego wyzwania w pracy czy poza nią np. zdobywamy nasz prywatny lub rzeczywisty Mont Everest itp.
↘ przystosowanie do życia po wypadku i adaptacja do takiego życia, albo życia bez ukochanej osoby, która od nas odeszła (śmierć czy rozstanie), pogodzenie się z utratą pracy, utratą zdrowia i adekwatne dalsze życie.
ℹ Powyższe przypadki to są przypadki, w których ta faza jest ostatnią fazą reakcji stresowej. Organizm i psychika jest zmobilizowany do działania i radzi sobie z otaczającą rzeczywistością.
ℹ Nowe wyzwanie w pracy jest typową sytuacją stresową, gdzie następuje niemal natychmiastowe przejście do fazy przystosowania, jeśli zakres i poziom zadania jest w ramach naszych możliwości, a nasz stan emocjonalny nie wpływa negatywnie na naszą samoocenę czy ocenę naszych możliwości.
✍ Inne działania po wystąpieniu bodźca czy stresora to
👉 brak przystosowania się – bodziec ani stresor nie zniknął, nie poradziliśmy sobie z nim, nie dostosowaliśmy się do nowej sytuacji. Stres się przedłuża, następuje wzrost jego natężenia, pojawiają się trudności ze skupieniem uwagi, logicznym myśleniem, następuje koncentracja uwagi na problemach, strach przed porażką, samotnością itp., oznaki gniewu, frustracji, bezsilności.
😩 Faza destrukcyjna lub wyczerpania występuje w przypadku braku przystosowania się. Nadmiernie pobudzony przez dłuższy czas organizm wykazuje oznaki osłabienia, zmniejszenia odporności (pojawienia się, często w początkowej fazie ukrytych, chorób. W tym stadium, na skutek działania długo utrzymującego się i silnego stresu człowiek staje się niezdolny do adekwatnej oceny sytuacji. Następuje spadek motywacji do działania. Układ nerwowy jest przeciążony i często w tej fazie dochodzi do różnorakich zaburzeń na tle psychicznych i fizjologicznym.
😓 Ostateczną fazą stresu to tak zwany stres chroniczny. I tutaj mamy źródło wielu bardzo poważnych problemów. Zanim do tego stanu dotrzemy warto temu przeciwdziałać.
☺Nawet jeśli przeżywamy stres pozytywny, czyli bodziec jakim może być nowa firma, nowe wyzwanie to nadmierne wyczerpanie fizyczne lub psychiczne, doprowadzi do osłabienia naszej psychicznej i emocjonalnej oraz fizycznej odporności. Musi następować faza regeneracji organizmu.
Graph: AgnieszkaKmiotek
Photo: from Canva