Okazuje się, że naukowcy od dawna wiedzieli, że zanim w ogóle świadomie podejmiesz decyzje to twój mózg od dawna już przygotowuje się do działania. Upływa zaledwie kilka milisekund między momentem, w którym myśl pojawia się a staje się świadoma, i idzie do realizacji. To właśnie te kilka milisekund to czasookres na zmianę decyzji.
Wiele osób zastanawiając się nad tym podważa istnienie wolnej woli. Czy aby na pewno ma to sens?
Alan Watts zauważył już dawno, że jeśli sprawy byłyby tak proste jak myślimy to każda decyzja musiałaby być poprzedzona decyzją o podjęciu decyzji, a ta zaś poprzedzona decyzją o podjęciu decyzji o podjęciu decyzji i … tak w nieskończoność. Kompletny paraliż.
Z drugiej strony “świadome” kierowanie samochodem w nagłych sytuacjach? Uppsss wypadek pewny.
A więc automatyzm jest nam potrzebny. Więc jak jest z tą wolną wolą?
Istnieje, jednak sprawy nie są tak zerojedynkowe jakbyśmy chcieli.
Joel Pearson, profesor neurobiologii kognitywnej na Uniwersytecie Południowej Walii w Australii, powiedział, że badania sugerują, iż ślady myśli istnieją nieświadomie, zanim staną się świadome: „Wierzymy, że kiedy mamy do czynienia z wyborem między dwiema lub więcej opcjami do przemyślenia, nieświadome ślady myśli już istnieją, trochę jak nieświadome halucynacje. … Ponieważ podejmowana jest decyzja, co zrobić, obszary wykonawcze mózgu wybierają ślad myśli, który jest silniejszy. Innymi słowy, jeśli jakakolwiek wcześniejsza aktywność mózgu pasuje do jednego z twoich wyborów, wtedy twój mózg będzie bardziej skłonny wybrać tę opcję, ponieważ zostanie wzmocniona przez wcześniejszą aktywność mózgu. ”
Profesor Pearson uważa, że badania te, wykonane dzięki funkcjonalnemu obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego wyjaśniają, dlaczego myślenie o czymś prowadzi tylko do większej ilości myśli na ten temat, ponieważ tworzy „pętlę pozytywnego sprzężenia zwrotnego”.
Co więcej powyższe badanie również umożliwia nam rozumienie niewygodnych myśli. Pracując np. z osobami z zespołem stresu pourazowego należy zacząć od nieświadomych myśli, aby uzyskać rezultaty. I nie tylko oczywiście w wypadku ZSP.
Monitorując mózg naukowcy są w stanie określić jaką decyzje podejmiesz nawet 11 sekund wcześniej. Im prostsza decyzja tym wcześniej można ją przewidzieć, im bardziej abstrakcyjna tym krótszy odstęp czasowy.
No cóż “nic nie jest takie jak się wydaje, a nawet jeśli wydaje się inne, takie też nie jest”.
Tłumaczenie i komentarz: Agnieszka Szotek
